Пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарти Я. Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче «Чӑваш пики» конкурс 3-мӗш хут иртрӗ.
Конкурса пурӗ 16-22 ҫулхи 14 хӗрупраҫ хутшӑнчӗҫ. Конкурсра хӗрсен малтан хӑйсем пирки каласа памалла пулчӗ, кайран историпе йӑла-йӗркесене епле пӗлнине кӑтартрӗҫ. Хӗрсем ҫавӑн пекех хӑйсен юрри-ташшисемпе жюрире ларакансемпе курма килнӗ хӑнасене савӑнтарчӗҫ. Жюри ҫыннисем конкурса хутшӑнакансем хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫе те тутанса пӑхрӗҫ.
Конкурса курма килнӗ хӑнасене хӑйсен юррисемпе «Хусан чӑвашӗсемпе» «Янташ» ушкӑнсем, Алевтина Соколова, Михаил Федоров, Вячеслав Христофоров юрӑҫсем савӑнтарчӗҫ.
Пӗрремӗш вырӑна Шупашкар районӗнчен килнӗ Оксана Воробьева йышӑнчӗ. Вӑл Мускава кайӗ, «Раҫҫей чӑваш пики» конкурса хутшӑнӗ.
Иккӗмӗш вырӑн Етӗрне районӗн хӗрне, Анастасия Ивановӑна лекрӗ, виҫҫӗмӗшӗ — Куславкка районӗнчи Галина Строгинӑна.
Раштавӑн 22-мӗшӗнче Шӑхасанти физкультурӑпа спорт комплексӗнче арҫын ушкӑнӗсен хушшинче Канаш районӗн волейбол кубокӗ иртрӗ. Унта Тӑвай районӗн ушкӑнӗ те хутшӑнчӗ. Хӑйсен ушкӑнӗнче иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ хыҫҫӑн ҫурма финалта вӑл тепӗр ушкӑнта пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ Вӑрнар районӗн ушкӑнӗпе выляма тӳр килчӗ. Чи малтан вӑйӑ Тӑвайсене майлӑ пычӗ — 1-мӗш партинче ҫӗнтерчӗҫ, анчах та вӗҫӗнче Вӑрнар районӗн ушкӑнӗ лайӑхрах выляма пуҫланӑ пирки Тӑвайсем выляса ячӗҫ.
3-мӗш вырӑншӑн Комсомольски районӗн ушкӑнӗпе ӑмӑртма тиврӗ. Йывӑр кӗрешӳре ҫӗнтерсе ҫак волейбол кубокӗнче 3-мӗш вырӑн йышӑнчӗҫ.
1-мӗш вырӑн Вӑрнарсене, 2-мӗш вырӑн Шупашкар районӗн ушкӑнне лекрӗ.
Кӑҫал Президентӑн Ҫӗнӗ Ҫул Ёлкине тӑватӑ хут ирттерӗҫ. Чӑваш Ен президенчӗ хушӑва раштавӑн 14-мӗшӗнче алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.
Яланхи пекех Президент Ёлки Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче иртӗ. Ачасем тӑватӑ кун савӑнӗҫ — раштавӑн 25, 26, 27 тата 29-мӗшӗнче. Республикӑри районсемпе хулисенчен килнӗ ачасене пурне те парнесем парӗҫ, юрӑ-ташӑпа, конкурссемпе савӑнтарӗҫ.
Шупашкар районӗнчен унта 60 шкул ачи кайӗ. Вӗсем вӗренӳре «пиллӗк» паллӑсемпе вӗренеҫҫӗ, районпа республика шайӗнчи олимпиадӑсенче ҫӗнтереҫҫӗ, пултарулӑх конкурсӗсемпе спорт ӑмӑртӑвӗсенче пӗрремӗш вырӑнсене йышӑнаҫҫӗ — Президент Ёлкине кайма чӑнах та тивӗҫ! Ҫавӑн пекех унта «Тантӑш» хаҫатӑн конкурсӗсене хутшӑннӑ 3 ҫамрӑк журналист кайӗ.
Иртнӗ шӑмат кун, чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Янӑш шкулӗ 100 ҫул тултарнине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура паллӑ турӗ.
Тӗрлӗ ҫулта вӗрентсе хӑйӗн ҫунатти айӗнчен кӑларса янисене, чаплӑ хӑнасене тепӗр хут хӑй ытамне илчӗ шкул.
«Пӗр ӗмӗр пирӗн шкул ачасене пӗлӳ парать. Юбилей ҫулне лайӑх кӑтартусемпе кӗтсе илни савӑнтарать, паллах. Анчах та тавракурӑмлӑ вӗренекенсем, пултаруллӑ педагогсем пулмасан шкулӑн малашлӑх пулӗччӗ-ши. Иккӗмӗш килӗн тыткӑчи – ачасемпе учительсем», – тет шкул директорӗ В.Н.Димитриев. Янӑшсем вара, чӑнах та, вӗсемпе пуян!
Юрӑ-ташӑ, ӑш сӑмах темччен пулчӗ ҫак кун.
Шупашкар районӗнче паллӑ вырӑн сахал мар. Сӑмахран, Апаш тӑрӑхӗ, "Бичурин тата паянхи самана" музей т.ыт.те. Ҫитес вӑхӑтрах вӗсен ҫумне тепӗр ят хушӑнӗ. Мӗнле пулӑмпа ҫыхӑннӑ-ха вӑл?
Нумаях пулмасть Кӳкеҫри маларах асӑннӑ музейре таврапӗлӳҫӗсем Чӑваш халӑх ҫыравҫипе М.Юхмапа тӗл пулнӑ. Шӑпах ҫакӑнта тепӗр истори палӑкӗ вырнаҫтарасси пирки калаҫса татӑлнӑ. Пӑрттас кнеҫ ячӗпе ҫыхӑннӑ вӑл. Хӑй вӑхӑтӗнче Михаил Николаевич ҫак ҫыннӑн кун-ҫулне тӗплӗн тишкернӗ. Ҫакна палӑртма пулать: Пӑрттас - тӑван халӑха хӳтӗлекен. 1612 ҫулта Мининпа Пожарский кнеҫсемпе пӗрле Раҫҫейрен Польша интервенчӗсене хӑваласа кӑларнӑ ҫӗре те хутшӑннӑ. Пӑрттас Шупашкар районӗнчи Шупашкаркассинче те пулнӑ. Ялти пӗр юман патне ларсах каннӑ-мӗн. Шӑпах ҫак йывӑҫ патӗнче вырнаҫӗ те кнеҫе асӑнса лартнӑ палӑк. Вӑрман-Ҫӗктер ял тӑрӑхӗнчи кафе те малашне "Пӑрттас" ятлӑ пулӗ.
Л. МАНЯКОВА.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: «Хыпар» хаҫат
Иртнӗ канмалли кунсенче Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ Ишек пасарӗ сутӑҫсемпе хӑнасене «Рынок закрыт» ҫырнӑ хутпа кӗтсе илнӗ. Пасар йӗри-тавра хура тумлӑ ҫынсем сыхласа тӑнӑ. Вӗсен тумӗ ҫинче «служба судебных приставов» сӑмахсем пулнӑ.
Нарӑс уйӑхӗнче суд пасара кирлӗ нормӑсене ҫитермешкӗн хушу кӑларнӑ, ҫитменлӗхсене тӳрлетмешкӗн вӑхӑт панӑ. Роспотребнадзор ӗҫченӗсене пасарӑн санитарпа эпидеомологи заключенийӗ пулманни, пӗтӗмӗшле шыв пӑрӑхӗ, канализаци, сивӗтмелли оборудовани ҫукки килӗшмен. Сутӑҫсемшӗн пите-куҫа ҫумалли вырӑн ҫукки те Роспотребнадзор ӗҫченӗсене килӗшмен. Ҫитменлӗхсем шутне пасар вырӑнӗ тирпейсӗр пулни, ӑпӑр-тапӑра вырӑнта ҫунтарни, хӑвӑрт пӑсӑлакан тавара санитари йӗркисемпе сутманни, таварсене хутӑш сутни те кӗнӗ. Пасар администрацийӗ ку ҫитменлӗхсене тӳрлетменнине кура суд пасар ӗҫне 3 уйӑхлӑха пӗтерсе лартакан йышӑну кӑларнӑ.
Ишек пасарӗ — Чӑваш Енри чи авалхи пасарсенчен пӗри. Суту-илӳ тумашкӑн унта ҫынсем канмалли кунсенче пухӑнаҫҫӗ.
«2006-2010 ҫулсем хушшинче Шупашкар районӗнче туризма аталантарасси» тӗллевлӗ Программӑпа килӗшӳллӗн паян Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнче «Н.Я. Бичурин» скульптура композицине уҫнӑ. Скульптура композицийӗ паллӑ ӑҫчахӑн кӗҫӗн тӑван ҫӗрӗ ҫинче, Типнер ялне кӗнӗ ҫӗртне вырнаҫнӑ. Композицин авторӗ — Сандр Пикл (Александр Алексеев).
Анатолий Князев малтан тухса сӑмах каларӗ. Хӑйен сӑмахӗнче вӑл кӗскен «2006-2010 ҫулсем хушшинче Шупашкар районӗнче туризма аталантарасси» тӗллевлӗ Программӑпа паллаштарчӗ. Районта халӗ 5 экскурси маршрутне хатӗрленӗ. Уйрӑмах «В глубине веков» маршрут лайӑх аталанни ҫинчен пӗлтернӗ. Вӑл маршрут тӑрӑх Кӳкеҫри тата Ишекри «Бичурин тата хальхи вӑхӑт» краеведени музейӗсене кӗрсе курма пулать. Анатолий Пантелеймонович Сандр Пикла пысӑк тав сӑмахӗ каларӗ. Сӑмах май каласан ку унӑн районти виҫҫӗмӗш ӗҫӗ. Малтанхи иккӗшӗ Апаш культурипе ҫыхӑннӑ.
-4.7 °C